การตรวจลำไส้ด้วยแคปซูล CAPSULE ENDOSCOPY

ปัจจุบันวิวัฒนาการทางการแพทย์ก้าวหน้าไปไกลมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งการตรวจลำไส้เล็ก ที่อดีตใช้การกลืนแป้งแล้วเอกซเรย์ตรวจดู ซึ่งมักจะมองเห็นความผิดปกติได้น้อยหรือหารอยโรคที่ผิดปกติในลำไส้เล็กได้ยาก แต่ในขณะนี้ ศูนย์โรคปวดท้อง โรงพยาบาลลานนาได้นำเทคโนโลยีการตรวจลำไส้เล็กด้วยการกลืนแคปซูลขนาดจิ๋ว (Capsule Endoscopy)ซึ่งเป็นวิธีการเดียวที่จะสามารถตรวจได้ลึกในตำแหน่งที่กล้องส่องไม่ถึง แต่แคปซูลทำได้ มาใช้ตรวจหารอยโรคและความผิดปกติทางระบบทางเดินอาหารของผู้ป่วย

เทคโนโลยีการตรวจลำไส้เล็กด้วยการกลืนแคปซูลขนาดจิ๋ว คืออะไร และมีวิธีการอย่างไร?

 เจ้าแคปซูลจิ๋วนี้ มีขนาดเพียง 1 x 2 ซม. เท่านั้นเอง ภายในตัวแคปซูลนี้จะบรรจุกล้องและตัวส่งสัญญาณขนาดเล็กลงไป โดยวิธีการตรวจนี้ง่ายนิดเดียว เริ่มจากให้ผู้ป่วยกลืนแคปซูลพร้อมน้ำ ฟังดูก็คล้ายๆ กับการกินยาเม็ดทั่วๆ ไป โดยไม่ต้องเคี้ยว จากนั้นเจ้าแคปซูลนี้ก็จะเคลื่อนตามทางเดินอาหาร ตั้งแต่หลอดอาหาร กระเพาะอาหาร ลำไส้เล็ก และลำไส้ใหญ่ ไปเป็นลำดับ โดยจะเก็บภาพไปตลอดระยะเวลาการเดินทางของแคปซูล ซึ่งมีค่าเฉลี่ยแล้ว อยู่ที่ 1-2 ภาพต่อวินาที หรือประมาณทั้งหมด 50,000 – 80,000 ภาพ ตลอดการตรวจ 8 – 12 ชั่วโมง โดยหลังจากที่ผู้ป่วยกลืนแคปซูลแล้ว สามารถปฏิบัติตัวได้ตามปกติ เพียงแต่จะสามารถรับประทานอาหารได้ภายหลังการกลืน 4 ชั่วโมง เมื่อเสร็จสิ้นกระบวนการตรวจ แพทย์จะนำข้อมูลจากเครื่องบันทึกภาพ แล้วรวบรวมประมวลผลด้วยระบบคอมพิวเตอร์ (Program RAPID) ให้แพทย์ตรวจดูวินิจฉัยหาความผิดปกติและหารอยโรคต่อไป สำหรับแคปซูลนี้จะถูกขับออกมาพร้อมกับอุจจาระภายใน 1 - 3 วัน

ใครบ้างที่จำเป็นต้องได้รับการตรวจด้วยแคปซูลขนาดจิ๋ว?

สำหรับผู้ที่มีอาการปวดท้องเรื้อรัง ปวดท้องเป็นๆ หายๆ โดยไม่ทราบสาเหตุ โลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กที่ไม่ทราบสาเหตุ โรคลำไส้อักเสบเรื้อรัง และภาวะเลือดออกในทางเดินอาหาร ซึ่งอาจเคยไปพบแพทย์แล้ว และได้รับการตรวจโดยการส่องกล้อง ทั้งการตรวจกระเพาะอาหารและลำไส้ใหญ่แล้ว แต่กลับไม่พบสาเหตุ ซึ่งผู้ป่วยยังคงมีอาการอยู่เหมือนเดิม แพทย์อาจสงสัยว่ามีสาเหตุจากลำไส้เล็กที่มีความผิดปกติ จำเป็นจะต้องได้รับการตรวจลำไส้เล็กให้ละเอียด โดยการกลืนแคปซูล เพื่อค้นหาสาเหตุต่อไป

ประโยชน์และข้อดีของแคปซูลขนาดจิ๋ว?

เป็นการตรวจวินิจฉัยโรคทางเดินอาหาร ที่มีขั้นตอนที่ตรวจง่าย สะดวก ไม่เจ็บตัวจากการสอดสายกล้อง ไม่จำเป็นต้องวางยาสลบ และปลอดภัยกับผู้ป่วย ซึ่งยังสามารถดำเนินกิจกรรมได้ตามปกติ และยังสามารถดูภาพแบบ Real time ได้ตลอด ผลการตรวจแม่นยำ โดยเฉพาะความผิดปกติในลำไส้เล็กที่ไม่สามารถเข้าถึงด้วยวิธีอื่น

การเตรียมตัวและข้อห้ามในการตรวจด้วยแคปซูล?

  สำหรับผู้ที่ต้องการตรวจด้วยแคปซูล เพื่อให้การตรวจมีความแม่นยำสูงสุด จะได้รับการเตรียมลำไส้ให้ใสสะอาด โดยจะต้องรับประทานอาหารเหลว ไม่มีผัก ผลไม้ และทานยาระบายก่อนวันตรวจ พร้อมกับงดน้ำ งดอาหารก่อนการตรวจอย่างน้อย 8 ชั่วโมงก่อนการตรวจ
 ส่วนข้อห้ามในการตรวจด้วยแคปซูล จะเป็นผู้ที่เคยมีหรือสงสัยว่ามีภาวะอุดตันของลำไส้ ผู้ที่ มีประวัติการผ่าตัดลำไส้ และผู้ที่มีปัญหาด้านการกลืน เป็นต้น
จะเห็นได้ว่าเทคโนโลยีทางการแพทย์สมัยนี้ ทำให้เราสามารถตรวจวินิจฉัยความผิดปกติในตำแหน่งที่ยากๆ ให้เป็นเรื่องง่าย ซึ่งหากท่านใดที่มักมีอาการปวดท้องบ่อยๆ ก็อย่าละเลยหรือมองข้าม เพราะอาการปวดท้องธรรมดา อาจไม่ธรรมดาอย่างที่เราคิด